Świerklany leżą w województwie śląskim, w powiecie rybnickim. Są w środku kwadratu tworzonego przez Rybnik, Żory, Jastrzębie i Wodzisław. Do każdego z tych miast jest około 10 km. Gmina składa się z trzech sołectw: Świerklan Górnych i Dolnych oraz z Jankowic. Przez gminę przebiega międzynarodowa droga, którą w przyszłości będzie można dojechać do Gdańska, Ostrawy, Wrocławia oraz Krakowa. Na terenie gminy ulokowany jest zjazd z autostrady A1 wraz z zapleczem.
Historia
Miejscowość Świerklany(Swrklant) figurowała w spisach już w 1300 r. i należy do najstarszych na ziemi rybnicko-wodzisławskiej. Nazwa Świerklany wywodzi się od terenu porośniętego świerkami, które z biegiem lat zostały całkowicie wycięte. Liczba mieszkańców wtedy wynosiła ok. 100 osób.W 1516 r. Świerklany wraz z całym Śląskiem weszły w skład monarchii habsburskiej. W 1740 r. Śląsk wraz z ziemią rybnicką zostaje przejęty przez króla pruskiego, Fryderyka II. Na południowy Śląsk zaczęli napływać niemieccy osadnicy, którzy osiedlali się w miejscu dzisiejszej Kucharzówki. Z biegiem lat koloniści ulegli polonizacji. Poprzez zmiany administracyjne państwa pruskiego wieś została podzielona na Świerklany Górne i Dolne. Liczba ludności sięgnęła 843 osoby. W 1818r. nastąpiła reorganizacja administracji w ten sposób utworzono powiat rybnicki do którego należały Świerklany. Dotąd miejscowa ludność posługiwała się wyłącznie językiem polskim. Dopiero w roku 1872 język niemiecki został wprowadzony do szkół. Po germanizacji nazwisk i imion oraz nazw miejscowości Świerklany przyjęły nazwę Schwirklan Ober (Górne) i Schwirklan Nieder (Dolne).Pod koniec XIX w. Świerklany posiadały swój kosciół, cztery karczmy, dwa młyny, kuźnię oraz sklep. Pierwsza szkoła w Świerklanach Dolnych powstała w 1812r. W 1861 r. Świerklany zamieszkiwało 801 osób, a w roku 1920 mieszkańców było już 1374 osób. W okresie XX w. mieszkańcy znaleźli zatrudnienie w kopalniach i hutach. Podczas blebiscytu na Górnym Śląsku ludność Świerklan opowiedziała się za przynależeniem do Polski. Dnia 4 lipca 1922 r. datuje się ostateczną przynależność Świerklan do polski. Po spaleniu się drewnianego kościoła w 1928r. od razu przystąpiono do budowy nowego. Budowę nowego kościoła zaczęto 30 kwietnia 1929r. W 1939r. miejscowość liczyła 3251 mieszkańców. Świerklany posiadały kościól, istniały dwie szkoły, funkcjonowała cegielnia i działało kilka sklepów. Ten dynamiczny rozwój miejscowości zakłócił wybuch II wojny światowej.
W roku 1945 Świerklany były świadkiem marszu śmierci. Więźniowie byli prowadzeni z Oświęcimia i z Czechowic w kierunku Wodzisławia. Zebrano 11 ciał kobiet i 5 ciał mężczyzn, których część zostało pochowanych na cmentarzu w Świerklanach. Podczas wyzwolenia w 1945r. zginęło 170 żołnierzy w Świerklanach jak i w okolicach. Żołnierze rosyjscy grabili domostwa i według naocznych świadków zabili 10 mieszkańców Świerklan. Już w pierwszym dniu wolności władza w Świerklanach była przekazana miejscowym działaczom.
Obecnie Świerklany składają się z sołectw takich jak: Świerklany Górne, Świerklany Dolne i Jankowice, z siedzibą w Jankowicach.
Krajobraz Świerklan
Teren gminy jest niezwykle urozmaicony poprzez liczne wzniesienia i wąwozy. Należy do rzadkości na ziemi rybnicko-wodzisławskiej. Na granicy Świerklan i Jankowic znajduje się duży kompleks leśny, który zajmuje obszar 352 ha i niegdyś stanowił fragment puszczy Pszczyńsko-Raciborskiej. Krajobrazem dominującym na terenie gminy są pola i drzewa. Gmina posiada również ziemie zdegradowane przez górnictwo kopalni Jankowice oraz Borynia. Nieużytki są ulokowane w Jankowicach w części północnej i wschodniej oraz w Świerklanach w części południo wschodniej.
W gminie Świerklany znajdują się 3 przedszkola, 3 szkoły podstawowe oraz 2 gimnazja. W gminie działa także gminna biblioteka, która działa w Jankowicach oraz z filią w Świerklanach. Gminny Ośrodek Kultury i Rekreacji zapewniają liczne imprezy, na które ściągani są ludzie z sąsiadujących miejscowości. W Jankowicach znajduje się piękny drewniany kościółek . Niedaleko niego znajduje się Studzienka. W Świerklanach ulokowany jest piękny kościół, który został niedawno wyremontowany.
Gmina jest atrakcją turystyczną dzięki ścieżką rowerowym, Lasem Królewiok, Studzienką oraz pięknymi krajobrazami pól i zabudowań. W Świerklanach znajduje się strefa przemysłowa na terenie której działają drobne przedsiębiorstwa przemysłowe. Aktualnie zakłady przemysłowe posiadają podłączenie do energii elektrycznej, wodociągu, gazociągu oraz oczyszczalni ścieków.
źródło: ks. Krzysztof Zimończyk SCJ “Świerklany” i “Dzieje Świerklan”.
